Η OIKONOMIKH κρίση είναι πλέον γεγονός σχεδόν σε παγκόσμιο επίπεδο και σπρώχνει στο περιθώριο ολοένα και περισσότερους. Είναι επίσης γεγονός ότι οι μήνες που διανύουμε ποδοσφαιρικά και όχι μόνο αποτελούνται από καθημερινές ειδήσεις με εκατομμύρια που δαπανώνται για μεταγραφές ποδοσφαιριστών και δεν είναι λίγοι αυτοί που, επηρεασμένοι από τις φημολογούμενες μεταγραφές, υποστηρίζουν ότι η παγκόσμια οικονομική κρίση δεν έχει επηρεάσει τους πλούσιους συλλόγους.
Η κατάσταση όμως δεν είναι ακριβώς έτσι, σύμφωνα με τις δηλώσεις του επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας, Μισέλ Πλατινί, αφού πίσω από την πολυτελέστατη βιτρίνα τα οικονομικά προβλήματα στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο είναι τεράστια!
Σύμφωνα μάλιστα με τον πρόεδρο της UEFA, το έλλειμμα στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο ξεπερνά τα 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ! Ο Γάλλος παράγοντας αποκάλυψε στην εφημερίδα της πατρίδας του «Equipe» ότι το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο έχει μεγάλο πρόβλημα: «Οταν υπάρχει έλλειμμα της τάξεως των 1,2 δισεκατομμυρίων ευρώ στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο, τότε υπάρχει κίνδυνος. Μεγάλος κίνδυνος», τόνισε ο 55χρονος πρόεδρος.
Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση «Football Money League 2011» του οικονομικού οίκου Deloitte, που όπως η ίδια η υποστηρίζει, αποτελεί την πιο σύγχρονη και αξιόπιστη ανάλυση της οικονομικής απόδοσης των ποδοσφαιρικών συλλόγων, τα δεδομένα κατά την εφετινή ποδοσφαιρική περίοδο θα είναι τελείως διαφορετικά. Οι ειδικοί εκτιμούν πως τα έσοδα, λόγω της κρίσης, θα παρουσιάσουν κάθετη πτώση και το συνολικό έλλειμμα του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου αναμένεται να είναι μεγαλύτερο.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Γιουβέντους, από τους μεγαλύτερους συλλόγους στον κόσμο, η οποία εμφάνισε ζημίες 39,5 εκατ. ευρώ για το πρώτο εξάμηνο της περιόδου 2010-11, ενώ στο αντίστοιχο περυσινό διάστημα είχε καταγράψει κέρδη 14,2 εκατ. ευρώ. Το βασικό πρόβλημα αφορά τον τομέα των εσόδων, τα οποία έχουν παρουσιάσει κάμψη 29% σε σχέση με πέρυσι (88,8 έναντι 125 εκατ. ευρώ).
Βασικές πηγές εσόδων για τους συλλόγους αποτελούν τα εισιτήρια, η εκμετάλλευση των γηπέδων, αλλά κυρίως οι συμφωνίες με πολυεθνικές εταιρίες, η εμπορική εκμετάλλευση και φυσικά τα «χρυσά» τηλεοπτικά συμβόλαια. Από πού προκύπτει λοιπόν η «μαύρη τρύπα» στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο; Κανείς δεν μπορεί να απαντήσει με ακρίβεια...
Σε αυτό τον «γρίφο» θα προσπαθήσει να απαντήσει η ίδια η ευρωπαϊκή συνομοσπονδία με τον νέο κανονισμό, το «UEFA Financial Fair-play», το οποίο θα αρχίσει να ισχύει (δοκιμαστικά) από τη νέα αγωνιστική περίοδο. Ο Μισέλ Πλατινί δηλώνει ότι θα είναι σε πλήρη εφαρμογή τα αμέσως επόμενα χρόνια. Τι είναι όμως αυτό το οικονομικό «ευ αγωνίζεσθαι»;
Τίποτα παραπάνω από μια προσπάθεια της UEFA να θέσει κάποιους κανόνες στα οικονομικά του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου και (εμμέσως) να βάλει τέλος στις διαδομένες υποψίες για αδιαφανή κέρδη, στημένα παιχνίδια, διαφθορά και χρήση των ομάδων ως «πλυντηρίου» για κεφάλαια από παράνομες δοσοληψίες.
Να σημειώσουμε ότι κατά τη μεταγραφική περίοδο του Ιανουαρίου η Λίβερπουλ και η Τσέλσι δαπάνησαν συνολικά 160 εκατ. ευρώ για τέσσερις μόνο ποδοσφαιριστές: οι Λουίς Σουάρες και Αντι Κάρολ πήγαν στους «κόκκινους», ενώ ο Φερνάντο Τόρες και ο Νταβίντ Λουίς στους «μπλε». Η ευρωπαϊκή συνομοσπονδία θορυβήθηκε με τα προκλητικά αυτά ποσά και έσπευσε να ανακοινώσει ότι «οι μεταγραφές που πραγματοποιούνται τώρα θα επηρεάσουν άμεσα τους ισολογισμούς των οικονομικών ετών 2012 και 2013».
Σύμφωνα με το οικονομικό fair play, οι σύλλογοι θα πρέπει να παρουσιάζουν απόλυτη ισορροπία στους ισολογισμούς τους, χωρίς «ενέσεις» από... ευεργέτες και πάμπλουτους ιδιοκτήτες. «Οι σύλλογοι γνωρίζουν τους κανόνες, καθώς και το γεγονός ότι η UEFA είναι αποφασισμένη να τους εφαρμόσει χωρίς παρεκκλίσεις», ανέφερε επίσης αυτή η ανακοίνωση. Μάλιστα ο Πλατινί επιμένει ότι θα επιβληθούν κυρώσεις σε όσους συλλόγους δεν τηρούν το οικονομικό fair play, ανεξάρτητα του πόσο μεγάλοι είναι...
«Οι σύλλογοι ξέρουν τους κανονισμούς και θα τους ξαναδώσω γραπτώς πριν από το καλοκαίρι για να τους υπενθυμίσω ότι είμαστε αξιόπιστοι και πως είμαστε αποφασισμένοι να φτάσουμε μέχρι τέλους. Αν κάποιοι ρωτούν αν έχω το κουράγιο να τιμωρήσω ακόμα και τους πιο φημισμένους συλλόγους, η απάντηση είναι "ναι"», δήλωσε σχετικά στην «Equipe» ο Πλατινί, θέλοντας να τρίξει τα δόντια στους μεγάλους συλλόγους.
Πέρυσι εξάλλου ο Πλατινί είχε δηλώσει πως όποιος σύλλογος συνεχίσει να ξοδεύει αλόγιστα μπορεί να τιμωρηθεί με αποκλεισμό από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις. «Αν μέχρι το 2015 οι σύλλογοι δεν έχουν συμμορφωθεί, η πειθαρχική επιτροπή, που θα είναι ανεξάρτητη, θα επιβάλει αυστηρές κυρώσεις».
Η UEFA λοιπόν προσπαθεί να ρίξει φως στο σκοτάδι των οικονομικών των συλλόγων του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου. «Καμία ομάδα δεν θα ξοδεύει περισσότερα απ'Α όσα μπορεί», παρατήρησε ο Τζάνι Ινφαντίτο, δεύτερος στην ιεραρχία της ευρωπαϊκής συνομοσπονδίας και θεωρούμενος «αρχιτέκτονας» του νέου συστήματος ελέγχου.
Δίχως άλλο όμως το οικονομικό fair play είναι μία ιδέα του Μισέλ Πλατινί. «Εάν νικάει εκείνος που έχει και τα περισσότερα χρέη, σημαίνει ότι κάτι δεν λειτουργεί σωστά», λέει σε κάθε περίσταση ο Γάλλος πρόεδρος, στρέφοντας περισσότερο το βλέμμα του προς το αγγλικό ποδόσφαιρο...
Το νέο σύστημα θα υποχρεώσει όλους τους συλλόγους στον έλεγχο των εξόδων τους. Μετά από συμφωνία με την «Eca» θα υπάρξει μία πρώτη φάση (2012-15) προσαρμογής. Σε αυτά τα 3 χρόνια θα υπάρχει ένα ανώτατο όριο ελλείμματος 45 εκατ. ευρώ. Στη συνέχεια θα ακολουθήσει μία δεύτερη φάση (2015-17), που το έλλειμμα δεν θα πρέπει να ξεπερνάει τα 30 εκατ. ευρώ και τέλος μετά το 2017 δεν πρέπει να παρατηρείται ελλειμματικός ισολογισμός. Μάλιστα για να περιοριστούν ακόμα περισσότερα τα έξοδα, σύντομα (από το 2013) οι ομάδες δεν θα μπορούν να έχουν πιο πολλούς από 25 παίκτες και στα εθνικά τους πρωταθλήματα.
Ποιοι θα είναι οι βασικοί κανόνες
1) Για να συμμετέχει μία ομάδα στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις θα χρειαστεί να συμμορφωθεί με το οικονομικό fair play της UEFA.
2) Το fair play θα υποχρεώνει τις ομάδες να μην ξοδεύουν περισσότερα από τα έσοδά τους.
3) Θα τεθεί σε ισχύ το 2015 αλλά πριν (2012-15) θα υπάρξει μία φάση προσαρμογής που θα υποχρεώνει τις ομάδες σε καλή οικονομική συμπεριφορά.
4) Στη φάση προσαρμογής οι ομάδες θα μπορούν να παρουσιάζουν έλλειμμα έως 45 εκατ. (2012-15) και στη συνέχεια 30 εκατ. ευρώ (2015-17).
5) Δεν θα υπολογίζονται στα έξοδα οι δαπάνες για το γήπεδο και τις ακαδημίες.
6) Μπορεί να γίνεται διαγραφή ελλείμματος με αύξηση του κεφαλαίου ή με δωρεά, αλλά όχι με δανεισμό.
7) Μία ομάδα ειδικών θα ελέγχει τους ισολογισμούς και θα απευθύνει τις εκθέσεις της στην πειθαρχική επιτροπή της ευρωπαϊκής συνομοσπονδίας.
8) Η πειθαρχική επιτροπή θα επιβάλλει τις ποινές: από αφαίρεση βαθμών έως και αποκλεισμό από τη διοργάνωση!
9) Ο κανονισμός του fair play θα ενταχθεί σε εκείνους των αδειών από την UEFA.
